NASKAH SEBAGIAN LONTARA PATTIROANG

PASANG NA I TOA BURU’NE A’TIRO RI

Abicara ko ri kaleng nu….ang gaukang ko ri lino nu

Sessa ri ati terasa…sannang ri ati lamma

Pinahangngi ati pattantu na tau a

Kale inni alloa na pa’nassai sallo’ kalenna ri pa bojan na

Pi lang ngeri pasang ma’ lino ku….. Punna na rapi hattunna :

Allayang mi pattong ko na ganrang pa’pikatu a

Punna tala am bua’ mi tara uheya ri possi tana,ta’ timbaji mingka na tongko kalen na mi possi tannaya….

Karaeng am bai barumbung,ata a’balla’ bulaeng

Karaeng si sa’la pa’ kantiang ngang,ata ang nganre ri panne bulaeng

Karaeng a’gau ata,ata a’gau tamma karaeng

Karaeng belo-belo a’lino ata ri lino tamma lino a

La rie sallo pa’biritta pangu’rangi ri tau ma nassa ya tau

La ri e sallo’ hattunna :

tala bija mi taua…….

Tala a’kampong mi patanna kampong…..

Tala angngitte mi ri allona……

Belo na lino ni haju bija,puntana ni haju karaeng,

Kahaji kang a’jari kodi na ka kodian a’jari haji’…….

Si paka tau ri kale si kanre ri rara

Bahine a’nang kala buru’ne a’pallu

Sannang ri tallasa ru’ru su ri pa’mai

Ana’a’jari karaeng toa a’jari ata

Tang ku minasa ming ka ku’ pasang :

Larappai kampong nga ri tau tamma tau

Lam bua’ i puang sembo

La pun tana i pa’biritta lamung lamung lan ri anre na

Pasang matappa belo-belo ma’nassa.

Tau tamma lino a’gau, tau ma’lino ri lino tamma lino ampi nahang ngi ri sassang

Puntanna garring tala a’lipa…..ti re re ri buhung pa’pi katu

Katallasang ma nassa na lino tamma lino

Lani lama’ mami puntanaya

Allo na bang ngi’ a’kambara mi tamma le’leng ri ka le’lengang tamma pute ri ka pute ang……

Bosi ri tamparang…..parallo ri puntana

Pasang ku ma’ linoa

Pau-paung ku ri pattiroang :

La minroi panrita pa’pikatu tala make ganrang batu

Lam bua’ i panrita lamung lamung tala make takkang anrong batara

La’ pasimbai panrita possi tanaya talia ri pattiroang

Tau a’kale asang ma’ lino ri ata na karaeng

Lang pue i tiro ri i puang toa na i puang toa na i puang toa na i puang toa

Kale ma’ nassa kale tala tau…

Nyaha ma’ nassa kale tala pi tau.

Tau ri butta tiro,nyaha ri butta kamase masea

A’nyaha i tiro…a’ pi taui kamase-masea

Silabbiri ri pa’ linoang….si panrita ri lino tamma lino

U’rangi pau-paungku..

Inai am pasi sa’la i tiro na ka mase masea

Hassung ri lino…..tala jannang ri lino tamma lino

Punna jari pasang ku

Punna rie’ ja tau malino ri lino tamma linoa

Lamminroi pattongkona batu ganrang nga na tajang ngi ri batu ganrang berua….

Hojai ri possi tana ma’bi caraya….

Lamung-lamung ma’ kampong ….pa’biritta lamung-lamung a’tinro…

Kata –kata diatas adalah pesan dari i toa buru’ne to manurung ri pattiroang yang diambil dari lontara pattiroang yang di pegang oleh alm. Bapak andi bangung dm yang di salin oleh opu konjo.

PA’PI KATU HULAENG MA PUTE TAU POSSI TANAYA

Rie lino ri lalang na lino a

Batu ngase ki ri lino tamma linoa

Ku pi assai pa’linoang nga ri kalen na lino…

Katallasang linoa….belo belo pa’ngitte ri ati ma’ linoa

Punna nu pa’nassai belo-belo na lino……sessako

Ka cila kang bakka ri tallasanna tau tamang ngusse a i sa bu’tulu’na kajan nang ngang nga…

Pa’ tau ri lino….kata’pang kang ri lino tamma linoa

Ma ku ta’ nang ri para tu tala ngisse

Pa dong ko’ ri ati majan nang…..

Simbo leng ngi ri pa’ mai’ uri-uri nu….

Pa’ nas sai….antere ampaka sannang ko na ampaka jan nangko…

Pa pi katu ku ma nakku ri ati jannang nga tal la sa’na

Gau kang ngi….nu haji nu sa’ring, jannang ri katalassan nu….na tam ma nyusai ri tau ma’ lino a….

Ako ut tei paran nu tau…appi lajara ko ri atinnu….ako lang nge ri bicara haji a….appila ja ra ko ri bicara ko dia……

Tallasa’ ma jan nang ri tau tappa na a’ra a kareso….

Pa ngu’ranging ma nassa ka lambusang pa’ mai’ ri tau ma’nassaya tau…..

Panggaukang ri lino rie ngase has se le’ na

Punna tappa ko ri se’rea jama jamang haji’….gaukang mi

Ako atta jang ngi has se le si lalong na…..

Ang ngangka’ ko bara api……ang ngang kang so’na……..ang mi’nyak ki tallasa.

Bicara ko ri pa’mai…..a gio ko ri ka lambusang….tau ko ri anrong ma’tau a….

Tam pa na pasang ku … rie ri lino…...

paka lambu sui nanu pa minasai ri atin nu….

paka ci’nongi…. Nu a’tete ri ati tamma gen ray a

Ma’mole ko ri pau2 ka labbirang….

Ati tama sessa’ nyaha jannang ri kasannang ngang….

Esalai pau-pau kodi ya…pi kambu i ati mappi katu nu

Pi re’mu ki tanja ma’minasa nu…….pi belo-beloi gau’ tallasanu……

Ako sas sa li talla sa ya….a’lino ko ri lino tamma lino a…..

Kata-kata di atas diambil dari pa’pi katu hulaeng ma pute bunga biraeng battu ri possi tanaya ( istri dari i toa buru’ne ) dalam lontara pattiroang yang di pegang oleh alm.bapak andi bangung dm dan di salin oleh opu konjo.

PASANG KAKARAENGANG

Allo tamma binyara

Bangngi tamma sassang

Kalompoang tamma nassa…..kakaraengang tamma bai ri barumbung

Possi tanaya mak ku ta’nang…..batu kalompoang a’parau ri kala’birang…..

Palangka ni salai ri kaporean na…..

Ru’ru su bannang ka jojang ……..ri cappa bicara…

Ni taro mi kalompoangnga ri tiro….ni palimbang ri tau manassa na tiro….

Ni pasia ma mi ere kalibbairang nga ri tiro….

Ni pa’ nassa mi karaeng nga ri deppoang batu kalompoang…

Sikali ji am bua….sama turu ni pau….

Si kali ji as sa’ ra….sama turu ni gau kang…

Si kali ji a’lingka…..sama turu ni lapa’ ki bale na

Karaeng …..tau makkaraeng…

Karaeng……tau ma ata

Karaeng……kalompoang ri tiro.

Aruna tujo2 na possi tana .

( di ucapkan saat pelantikan karaeng atau raja tiro )

Tabe…..karaeng…

Ammenteng nga ri dalle kanta…..ka pam mentengang ri tojeng…

Am minahang nga ri pau paun ta….

A’pi tau a ri kalenta….

I nakke minni tujo-tujo na possi tana’na tiro

Tamma ngu’ ra ngi lino……..al ling kai mate

Punna ki pi tau i atan ta….punna ki pa’nassa kalompoang ta…..ki mappi katu ri kalambusang……i nakke lan selangi siri’ ta…..

Tabe karaeng

Ki cidongi batu kalabbirang na kalompoang

Ki padong ko kabajikang ri ulunta

Punna ki jap pu i possi tana ya…..ki poto’ i pasang na i puang toa buru’ne ri tiro …..

Ki pa’ se’re ri pang gaukang ………i nai a’sa’sa li ka karaengan ta….i nakke la pa si ama’ i butta lambu-lambu ang

Inak ke minni karaeng…..atan ta ri dasere bu’bu kang nga

Ku pasang kaleng ku…..ku sahung nyahaku…..ku bicara lalang baba ta…….ku gio ri pammula paun ta.

Karaeng ma lompoa……ki pam mo’ porang nga……

Ki pa’lu’mu’ atin ta…..ki pi na’na’ ri toli alusu’ ta

Pau-paungku ……ku pa’nassai ri pang gaukang

Pau-pau iya mintu siri’ku……

Pun na tang ku cidongi paung ku……punna tangku pa’ nassai gau’ku….punna badik ku a’ kanre boko……….

Tala tallasa a ri puntana……tala nyaha a’ ri anging……talia lino pa’ linoang ku.

Oh…..kareng….sikali ki karaeng…..tarrusu ki karaeng….

Punna atan ta ji ki karaengi na tala karaeng ngi kalenta

Punna pasang kodi ta ji man jari tala ki ra’pung pasang ka karaengang nga ri tiro…

Punna dakka’ tansi rup pan ta atan ta ji sang nging an naba…..

Inakke ata la pi karaengi ki ri poke paladang….ampi bomboki ki badik tan na kanre asang……..ku pa’ jari ata’ ki ri kalom poanta….

Tujo-tujo a adalah pasukan berani mati yang membela kebenaran

ARU TUK MENJEMPUT TAMU

Tabe ki pammopporang nga…….

Ki padakka bang kenta….

Ki pa lisa’ cinna ta

Ki pa’nas sa pang ngitt te’ ta

Ku labbiri ki ri nyaha ma’ lino na tamma linoku…

Ku pala’ alompo i dalle’ ta…

Ku suleng ka ri dalle kanta

A’ pikatu ri pammen tengan …

Na tarima ki butta tiro

Na kala’biri ki ,,,,,,,pattiroang

Ku sareki katallasang ( di taburi beras )

Ku padongko ki labbiri tamma’tappu….( di kalungkan sarung )